Mua bán, sáp nhập có thể là “phao cứu sinh” cho nhiều doanh nghiệp

Chiều 28-11, Diễn đàn mua bán, sáp nhập lần thứ 15 năm 2023 (M&A Vietnam Forum 2023) với chủ đề “Chung tay cùng thịnh vượng” do báo Đầu tư tổ chức đã diễn ra. Sau giai đoạn thăng hoa, thị trường M&A trên toàn cầu đang hạ nhiệt. Dữ liệu từ KPMG Việt Nam cho thấy, trong 10 tháng đầu năm nay thị trường M&A Việt Nam có 265 giao dịch, đạt giá trị hơn 4,4 tỉ USD, giảm 23% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị trung bình các thương vụ đạt 54,5 triệu USD cho thấy sự chuyển hướng của nhà đầu tư sang các khoản đầu tư chiến lược, cần nhiều tiềm lực tài chính hơn. Riêng thị trường huy động vốn thông qua hình thức chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) ở Đông Nam Á ghi nhận tổng số vốn IPO huy động chạm mức thấp nhất trong 8 năm qua. Theo số liệu từ Deloitte tính đến ngày 15-11, Việt Nam chỉ có 3 thương vụ niêm yết IPO huy động được khoảng 7 triệu USD. Trong 10 tháng đầu năm nay thị trường M&A Việt Nam có 265 giao dịch, đạt giá trị hơn 4,4 tỉ USD Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết nhiều kết quả khảo sát của các tổ chức uy tín trên thế giới cho thấy hoạt động M&A toàn cầu năm 2023 đang diễn ra không thuận lợi mà một trong những nguyên nhân chính là việc Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) không ngừng tăng lãi suất khiến chi phí tài chính gia tăng và giá tài sản giảm. Nằm trong xu hướng chung, thị trường M&A Việt Nam cũng đang sụt giảm, đặc biệt so với mức đỉnh vào năm 2021. Dù vậy, thị trường M&A Việt Nam vẫn có rất nhiều cơ hội và triển vọng nhờ những yếu tố nền tảng đang ngày càng được củng cố. Chính phủ tiếp tục nghiên cứu để có phản ứng chính sách kịp thời và hiệu quả trước vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu để tăng thu hút đầu tư nước ngoài, nhất là các khoản đầu tư quy mô lớn của tập đoàn đa quốc gia. Hoạt động thoái vốn, tái cơ cấu lại khu vực doanh nghiệp nhà nước sau một thời gian bị chậm lại cũng sẽ được đẩy nhanh hơn thời gian tới… “Khi nền kinh tế phục hồi, niềm tin tiêu dùng được cải thiện nhiều, bức tranh tăng trưởng của doanh nghiệp trở nên rõ ràng hơn và đầu tư nước ngoài tăng tốc, hoạt động M&A tại Việt Nam sẽ nhộn nhịp trở lại”, thứ trưởng Trần Duy Đông nói.  Theo báo cáo “Bức tranh lớn: Triển vọng M&A 2024” của S&P Global vừa công bố, dù hoạt động M&A toàn cầu chững lại trong gần như suốt năm 2023 nhưng đang có nhiều tác nhân tiềm năng thúc đẩy các nhà tạo lập thương vụ bứt lên trong năm tới. Các chuyên gia nhận định việc FED dừng tăng lãi suất tạo ra một môi trường lãi suất ổn định, sẽ thúc đẩy các thương vụ và nâng triển vọng của thị trường M&A toàn cầu trong năm tới. Đặc biệt, M&A được đánh giá có thể sẽ là “phao cứu sinh” cho nhiều doanh nghiệp trong nhiều tình huống khó khăn, khi không còn có thể trông đợi thêm các nguồn lực hỗ trợ khác. Bởi khi thị trường khó khăn, sẽ có nhiều doanh nghiệp phải tiến hành hoạt động M&A, thời điểm này được cho là cơ hội cho các nhà đầu tư có tiền thực hiện mua các dự án hấp dẫn, với định giá tài sản hợp lý hơn. Lĩnh vực nào sẽ sôi động thương vụ M&A?Về lĩnh vực, M&A trong lĩnh vực công nghệ với làn sóng chuyển đổi số, bán lẻ, hàng tiêu dùng vẫn sôi động. Trong khi lĩnh vực bất động sản, năng lượng xanh, tiện ích sẽ sớm sôi động trở lại với sự tham gia ngày càng đông đảo của các doanh nghiệp Việt Nam với vai trò bên mua. Thị trường M&A tại Việt Nam được dự báo vẫn sôi động, nhất là trong bối cảnh nguồn vốn trong nước bị thắt chặt, nhiều doanh nghiệp buộc phải tái cấu trúc, bán bớt tài sản, kêu gọi đầu tư do sức ép về tài chính…