Sau khi “trình làng” tại Ngày hội di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2023 vừa qua, biến tấu Cà phê mắm của ông Bùi Thanh Phú (chủ cơ sở sản xuất nước mắm Hương Làng Cổ, làng nghề Nam Ô, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) đang thu hút sự quan tâm của người dân, du khách và các bạn trẻ chuyên “bắt trend”.Khách nước ngoài hào hứng thưởng thức cà phê mắm tại Ngày hội di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2023Trao đổi với Báo Người Lao Động, ông Phú cho biết đầu năm 2022, xuất phát từ ý tưởng kem nước mắm của một số đầu bếp, ông cùng các cộng sự đã bắt đầu nghiên cứu cách pha trộn của 2 loại nguyên liệu này. “Tương tự như cách làm mắm nướng hay mắm kho quẹt, nước mắm truyền thống được cô đặc bởi nhiệt độ cao, tạo nên một lớp bột mắm. Lớp bột này được rắc với liều lượng vừa đủ lên cà phê, cùng với lớp kem để tạo nên độ béo, độ đắng nhẹ và dậy mùi cà phê”, ông Phú chia sẻ. Đặc biệt, mắm được sử dụng làm cà phê mắm phải là mắm truyền thống nguyên chất, có độ đạm cao (khoảng 30 độ). Theo ông Phú, vì các loại nước chấm, nước mắm công nghiệp hiện nay có nhiều phụ gia, chất bảo quản nên nhóm chỉ dùng mắm Nam Ô để nấu, nhằm tạo ra loại bột mắm thơm, ngon mà hợp vệ sinh. Mắm truyền thống được cô đặc thành bột mắm, sau đó rắc lên cà phê và lớp kem tạo nên vị mặn, thơm béo và đắng nhẹ của cà phêÔng Bùi Thanh Phú cho biết cà phê mắm là một trong những biến tấu, giúp đưa nước mắm truyền thống đến gần hơn với thế hệ trẻ và du khách”Không chỉ là nước chấm hoặc gia vị, nước mắm còn là một vị thuốc, có chức năng khai vị trợ tiêu hóa. Nước mắm cô đặc thành bột mắm trộn với cơm, hoặc hòa với cháo trắng dùng rất tốt cho người bị tiêu chảy, đầy bụng, rối loạn tiêu hoá,… Nên việc trộn mắm với cà phê sẽ không gây rối loạn tiêu hóa hay đau bụng như nhiều người vẫn tưởng”, ông Phú khẳng định. Lần đầu thưởng thức cà phê mắm, bà Jessica (du khách Mỹ) cho biết mùi bột mắm thơm lừng làm bà rất bất ngờ. “Tôi có thể ngửi được vị mắm từ bột mắm rắc trên lớp cà phê. Tuy nhiên, mùi mắm lẫn vị mặn kết hợp rất tốt với cà phê, tạo nên hương vị rất hài hòa”, bà Jessica nói. Trong khi đó, anh Đoàn Xuân Sơn (trú quận Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng) cho hay giống như các cà phê muối, cà phê trứng,…cà phê mắm là một biến tấu rất độc đáo. “Cà phê mắm không chỉ lạ mà còn ngon. Đây cũng là một cách để nước mắm truyền thống đến gần hơn với giới trẻ và du khách”, anh Sơn nhận định.Lãnh đạo TP Đà Nẵng thưởng thức Cà phê mắm Nam ÔSắp đến, ông Phú cho hay sẽ tiếp tục nghiên cứu cân bằng hương vị của Cà phê mắm. Sau khi đăng ký bản quyền, hoàn thành các giấy phép sản xuất, ông sẽ thử mở một cửa hàng cà phê mắm, hoặc sản xuất bột mắm dạng gói, để người dùng pha vào cà phê nếu cần.”Hy vọng bột mắm Nam Ô hay cà phê mắm sẽ trở thành thức uống quen thuộc với mọi người. Tôi cũng dự kiến thêm bột mắm vào giỏ quà lưu niệm để tặng người dân, du khách mỗi khi đến tham quan Làng nghề nước mắm Nam Ô. Đây là sản phẩm đặc trưng, cũng là chút tình thân thương của người dân vùng này”, ông Phú bày tỏ. Theo tìm hiểu, cà phê mắm thực sự không quá xa lạ. Mắm từng xuất hiện trong cách pha cà phê của người Hà Nội xưa. Khi đó, có quán dùng đầu đũa tre, nhúng vào một chai nước mắm rồi khuấy đũa vào cốc cà phê mang ra cho khách. Điều này làm cà phê có vị mặn kèm mùi thơm nhẹ. Cách pha này tồn tại mấy chục năm, nhưng đến giờ thì hiếm thấy sử dụng.